Aktualizacja: 17.04.2025 r.
Strona poświęcona omówieniu projektu Omnibus I, wynikającym z niego procesom legislacyjnym i skutkom dla przedsiębiorstw.
Uwaga: Staramy się aktualizować stronę na bieżąco, ale nie można wykluczyć pewnych opóźnień względem aktualnego stanu prawnego. Poza faktami strona zawiera też opinie. Opinie zaznaczone są tekstem o innym kolorze tła.
Przypominamy, że jedynym źródłem aktualnie obowiązujących przepisów prawa są odpowiednie publikatory aktów prawnych (w przypadku Unii Europejskiej jest to Dziennik Urzędowy UE, a w przypadku Polski - Dziennik Ustaw). Aktualne wersje aktów prawnych można znaleźć pod adresami i . Autorstwo: MATERIALITY Sp. z o.o., 2025. O ile nie jest stwierdzone inaczej, wszystkie materiały na stronie są dostępne na licencji Czym jest Omnibus I?
Omnibus I to zestaw projektów i zapowiedzi przedstawionych przez Komisję Europejską, których celem jest uproszczenie przepisów w zakresie zrównoważonego rozwoju i dotyczących inwestowania. Projekty zmian w przepisach zostały włączone do procesu legislacyjnego, a niektóre zapowiedzi będą realizowane przez Komisję dopiero w przyszłości. Projekt Omnibus I sam w sobie nie powoduje żadnej zmiany obecnie obowiązujących przepisów.
Ogłoszenie Omnibus I 26.02.2025 r.
Komisja Europejska ogłosiła 26.02.2025 r. projekt Omnibus I, którego celem jest zmniejszenie obciążeń administracyjnych różnego rodzaju przedsiębiorstw.
Strona Komisji Europejskiej dotycząca ogłoszenia projektu Omnibus I: Komunikat prasowy Komisji Europejskiej: Komisja_upraszcza_przepisy_dotycz_ce_zr_wnowa_onego_rozwoju_i_unijnych_inwestycji__kt_re_pozwol__zaoszcz_dzi__ponad_6_mld_euro_na_kosztach_administracyjnych.pdf
64.3 kB
FAQ opublikowany przez Komisję Europejską: Questions_and_answers_on_simplification_omnibus_I_and_II.pdf
76.6 kB
Informacje na temat aktualnego stanu prac legislacyjnych poszczególnych projektów aktów prawnych wchodzących w skład Omnibusa są w dalszych sekcjach strony.
Co wchodzi w skład projektu Omnibus I?
W skład projektu Omnibus I wchodzi kilka elementów:
“Stop-the-clock Omnibus” albo “mały Omnibus” “Content Omnibus” albo “duży Omnibus” Zmiany aktów delegowanych do Taksonomii Zapowiedzi innych przyszłych zmian “Stop-the-clock Omnibus” albo “mały Omnibus”
Mały Omnibus ma doprowadzić do opóźnienia stosowania niektórych przepisów o rok lub dwa lata. Pozwoli to na spokojne prace legislacyjne nad dużym Omnibusem, podczas gdy przedsiębiorstwa, które miały już w 2025 roku zostać objęte nowymi obowiązkami sprawozdawczymi, zostaną nimi objęte dopiero po uchwaleniu zmian w przepisach.
Zaproponowane przez Komisję zmiany w małym Omnibusie:
Opóźnienie obowiązku raportowania dla tych spółek i grup kapitałowych, które są zobowiązane do sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju za rok 2025 - o 2 lata, czyli pierwszy raport trzeba będzie przygotować za rok 2027 Opóźnienie obowiązku raportowania dla MŚP notowanych na giełdzie, które są zobowiązane do sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju za rok 2026 - o 2 lata, czyli pierwszy raport trzeba będzie przygotować za rok 2028 Opóźnienie obowiązku wdrożenia procesów należytej staranności wynikających z dyrektywy CSDDD przez pierwszą grupę spółek podlegających tym obowiązkom o 1 rok, czyli od 26 lipca 2028 roku (zamiast od 26 lipca 2027 roku) W przypadku obowiązków wynikających z dyrektywy CSRD zmiany terminów dla poszczególnych grup spółek można podsumować w następujący sposób:
Mały Omnibus został przyjęty 14 kwietnia 2025 r. i opublikowany w Dzienniku Urzędowym UE 16 kwietnia 2025 r. Następnie przepisy będą musiały być transponowane do prawa krajowego (w Polsce przede wszystkim do Ustawy o Rachunkowości). Powinno to nastąpić do 31 grudnia 2025 r.
Uwaga: Mały Omnibus nie zmienia w żadnym stopniu obowiązków sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju dla spółek, które już zostały nimi objęte w odniesieniu do raportów za rok 2024. Duże spółki i grupy kapitałowe notowane na giełdzie, mające ponad 500 pracowników, mają obowiązek raportowania za rok 2024 (w roku 2025), będą miały też obowiązek raportowania za rok 2026 i kolejne lata. Ewentualne zmiany tego obowiązku mogą nastąpić tylko w przypadku uchwalenia dużego Omnibusa.
“Content Omnibus” albo “duży Omnibus”
Duży Omnibus zawiera propozycję szeregu zmian w dyrektywie CSRD (dotyczącej sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju) i w dyrektywie CSDDD (dotyczącej należytej staranności w zakresie zrównoważonego rozwoju).
W szczególności w odniesieniu do CSRD duży Omnibus proponuje następujące zmiany:
Zmiana zakresu podmiotowego CSRD Zmiana definicji „value chain cap” Rezygnacja z wprowadzenia standardów sektorowych Atestacja raportów na poziomie limited assurance (atestacji dającej ograniczoną pewność) bez przyszłego podniesienia do poziomu reasonable assurance (atestacji dającej wystarczającą pewność) Dla raportujących spółek mających poniżej 450 mln EUR przychodów obowiązek ujawniania obrotu i CapEx’u zgodnego z Taksonomią tylko w przypadku, gdy spółka twierdzi, że ma działalność zrównoważoną środowiskowo Wydanie uproszczonych standardów sprawozdawczości do dobrowolnego stosowania Ograniczenie grona koncernów z siedzibami poza UE zobowiązanych do raportowania w Unii Europejskiej Główne propozycje zmian omówione są poniżej.
Zmiana zakresu podmiotowego CSRD
Komisja zaproponowała w dużym Omnibusie, żeby:
obowiązkiem raportowania z wykorzystaniem standardów ESRS zostały objęte wyłącznie duże spółki i grupy kapitałowe mające powyżej 1000 pracowników małe i średnie spółki notowane na giełdzie zostały zwolnione z obowiązku raportowania jednostki zależne i duże oddziały, których jednostki dominujące są zarejestrowane poza EOG, były zobowiązane do raportowania na temat całej swojej grupy kapitałowej tylko wówczas, gdy grupa taka realizuje na terenie EOG roczne przychody przekraczające 450 mln euro (obecnie obowiązujący próg to 150 mln euro) Wszystkie spółki i grupy, które nie będą zobowiązane do raportowania z wykorzystaniem standardów ESRS, będą zachęcane do dobrowolnego raportowania z wykorzystaniem uproszczonego standardu. Komisja zapowiedziała, że będzie on oparty na projekcie VSME.
Value chain cap
Co to jest value chain cap?
Value chain cap to zasady określające jakich informacji duże spółki raportujące zgodnie ze standardami ESRS nie mogą wymagać od swoich mniejszych partnerów biznesowych, którzy nie podlegają obowiązkom sprawozdawczym. Value chain cap jest potrzebny, żeby największe przedsiębiorstwa nie wywierały na swoich mniejszych partnerów (przede wszystkim MŚP) nadmiernej presji, np. poprzez wysyłanie licznych zapytań lub żądań wypełniania ankiet i kwestionariuszy.
Jak działa value chain cap w dziś obowiązującej dyrektywie CSRD?
Obecnie obowiązująca CSRD ustanowiła value chain cap wewnątrz standardów ESRS. Zobowiązała ona instytucję wydającą standardy ESRS (robi to Komisja Europejska na podstawie projektu opracowanego przez EFRAG), żeby same standardy ESRS nie wymagały od stosujących je spółek pozyskiwania od partnerów biznesowych informacji wychodzących poza zakres standardu raportowania dla małych i średnich spółek notowanych na giełdzie (tzw. standardu LSME).
Spółki stosujące standardy ESRS nie muszą nawet znać pojęcia value chain cap, aby go przestrzegać. Po prostu stosując standardy automatycznie stosują się do tych ograniczeń - bo tak standardy te zostały opracowane, żeby respektowały value chain cap.
Co w zakresie value chain cap zaproponowała Komisja Europejska w dużym Omnibusie?
Komisja Europejska zaproponowała, żeby spółki raportujące zgodnie z standardami ESRS nie mogły pozyskiwać od swoich partnerów biznesowych informacji, które wykraczają poza to, co jest określone w standardach do dobrowolnego stosowania, chyba że są to informacje powszechnie wymieniane w danym sektorze.
Co to oznacza? Komisja zaproponowała, żeby wydać w formie Rozporządzenia Delegowanego prosty standard, który do dobrowolnego raportowania mogłyby stosować wszystkie spółki, które nie muszą raportować obowiązkowo. Komisja wskazała, że ten dobrowolny standard będzie oparty na VSME (projekcie dobrowolnego standardu dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw opracowanego przez EFRAG w 2024 roku). Zgodnie z propozycją Komisji spółki zobowiązane do raportowania zgodnie ze standardami ESRS nie mogłyby pozyskiwać od podmiotów, które są w ich łańcuchu wartości informacji innych niż objęte tym dobrowolnym uproszczonym standardem. Od tego zakazu ma jednak istnieć wyjątek: jeśli jakieś informacje zwyczajowo przekazuje się w danej branży, to wówczas spółka zobowiązana do raportowania mogłaby takie informacje pozyskiwać od podmiotów w jej łańcuchu wartości. Zaproponowany przez Komisję projekt przepisu nie precyzuje, czy chodzi o branżę spółki “pytającej”, czy “pytanej”.
Standardy sektorowe
Komisja Europejska zaproponowała, żeby standardy ESRS nie miały warstwy standardów sektorowych.
Obecnie obowiązująca wersja dyrektywy CSRD przewiduje, że poza powszechnymi standardami ESRS (już wydanymi poprzez Rozporządzenie Delegowane) stosowanymi przez wszystkie zobowiązane do tego spółki powstały także i zostały wydane (także poprzez Rozporządzenie Delegowane) standardy sektorowe ESRS. Miały one być stosowane tylko przez spółki, które prowadzą działalność określoną w danym sektorze. EFRAG rozpoczął prace nad projektami pierwszych standardów sektorowych, jednak prace te nie zostały ukończone, a ich efekt nie został przekazany do Komisji Europejskiej. Należy się więc spodziewać tego, że w przypadku przyjęcia zmian w CSRD zgodnie z propozycją Komisji Europejskiej standardy sektorowe nie zostaną opracowane i wydane.
Audyt raportów
Komisja zaproponowała w dużym Omnibusie, żeby atestacja sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju odbywała się na poziomie atestacji dającej ograniczoną pewność (limited assurance). Obecnie obowiązujące przepisy stanowią, że w pierwszych latach audyt raportów będzie na poziomie dającym ograniczoną pewność, jednak w przyszłości pod pewnymi warunkami wymóg ten mógłby zostać podniesiony do poziomu atestacji dającej wystarczającą pewność (reasonable assurance). Propozycja Komisji zmierza do zapewnienia, że nie nastąpi w przyszłości podniesienie poziomu atestacji.
Komisja ponadto zapowiedziała, że wyda do 2026 r. wytyczne dotyczące atestacji dającej ograniczoną pewność.
Zmiany w obowiązku raportowania Taksonomii
Komisja zaproponowała w dużym Omnibusie uproszczenie dotyczące raportowania Taksonomii dla zobowiązanych do sprawozdawczości spółek, które mają roczne przychody na poziomie nieprzekraczającym 450 mln euro. Spółki, które mają większe przychody byłyby zobowiązane do pełnego raportowania informacji na temat Taksonomii. W przypadku gdy spółka nie przekraczałaby rocznie 450 mln euro przychodów, wówczas:
jeśli nie twierdzi, że jej działalność jest zgodna lub jest częściowo zgodna z Taksonomią - to może w całości pominąć raportowanie dotyczące Taksonomii; jeśli twierdzi, że jej działalność kwalifikuje się do Taksonomii i jest częściowo lub w całości zgodna z Taksonomią - wówczas musi obowiązkowo raportować informacje dotyczące Taksonomii Dodatkowo w tym drugim przypadku obowiązkowe byłoby raportowanie wskaźników obrotu i nakładów inwestycyjnych (CapEx), a raportowanie wskaźnika wydatków operacyjnych (OpEx) byłoby dobrowolne.
Komisja zaproponowała także, żeby spółki korzystające z tej opcji (czyli mające nie więcej niż 450 mln euro przychodów i raportujące Taksonomię) mogły ujawniać też częściową zgodność z Taksonomią, czyli wskazać odsetek obrotu i nakładów inwestycyjnych związanych z rodzajami działalności kwalifikującej się do Taksonomii, w przypadku których spełniono jedynie część technicznych kryteriów kwalifikacji.
Wydanie uproszczonych standardów sprawozdawczości do dobrowolnego stosowania
Komisja zaproponowała wydanie w formie rozporządzenia delegowanego standardów sprawozdawczości do dobrowolnego stosowania. Będą one uproszczone w stosunku do standardów ESRS i Komisja będzie zachęcać do ich stosowania te spółki, które nie będą zobowiązane do raportowania zgodnie ze standardami ESRS. Komisja zapowiedziała, że standardy te będą oparte o projekt VSME przygotowany przez EFRAG. Komisja planuje wydać takie standardy w formie zalecenia jak najszybciej (tj. nie czekając na zakończenie procesu legislacyjnego dotyczącego dużego Omnibusa), a następnie, już po uchwaleniu zmian wprowadzanych dużym Omnibusem, wydać go w formie rozporządzenia delegowanego.
EFRAG opracował projekt VSME jako dobrowolne wytyczne do raportowania, z których mogą korzystać mikro, małe i średnie spółki. Miał on realizować dwa cele:
stanowić bardzo proste narzędzie do początkowej nauki raportowania zagadnień zrównoważonego rozwoju, przede wszystkim dla najmniejszych przedsiębiorstw pozwolić małym i średnim przedsiębiorstwom zebrać w jednym raporcie zdecydowaną większość danych i informacji, których mogą od nich wymagać instytucje finansowe i duzi partnerzy biznesowi VSME nie był przewidziany do stosowania przez duże przedsiębiorstwa, ponieważ te miały być w całości objęte obowiązkami raportowania zgodnie ze standardami ESRS. W związku z tym nie testowano, czy VSME odpowiada potrzebom dużych przedsiębiorstw.
Ponadto trzeba pamiętać, że VSME nie spełnia kryteriów standardu rachunkowości. Rachunkowość jest oparta o fundamentalną zasadę prawdziwego i bezstronnego (true and fair) obrazu przedsiębiorstwa. Informacje powinny prawidłowo opisywać zdarzenia w ciągu roku, liczby mogą je ilustrować, a przedstawiona narracja powinna wspierać zrozumienie przedstawionych informacji. Zasada ta nakłada odpowiedzialność za to, co należy uwzględnić, bezpośrednio na przedsiębiorstwo. Instytucja wydająca standardy sprawozdawczości (w Unii Europejskiej jest to Komisja Europejska) może mieć poglądy na temat tego, co należy uwzględnić, ale identyfikacja istotnych zdarzeń leży w gestii zarządu przedsiębiorstwa.
VSME to wstępnie zdefiniowana lista punktów danych zatwierdzona przez Komisję Europejską, która zwalnia zarząd przedsiębiorstwa z odpowiedzialności za identyfikację istotnych wpływów, ryzyk i szans innych niż te uwzględnione na liście. Ponieważ świat jest złożony, podobnie złożone i różnorodne są poszczególne firmy, to ujawnienia dotyczące informacji specyficznych dla danego przedsiębiorstwa zawsze będą najważniejsze. Usunięcie w VSME oceny podwójnej istotności i wymogów dotyczących ujawnień specyficznych dla danego przedsiębiorstwa sprawia, że raportowanie dotyczące zrównoważonego rozwoju nie jest już prawdziwe i bezstronne, ponieważ firma może wykluczyć istotne informacje, gdyż nie znajdują się one na liście.
Ograniczenie grona koncernów spoza UE zobowiązanych do raportowania w Unii Europejskiej
Zgodnie z obecnie obowiązującą CSRD począwszy od raportów za rok 2028 do raportowania zobowiązane są: duże (tj. spełniające dowolne dwa z trzech kryteriów: 250 pracowników, 50 mln euro przychodów, 25 mln euro sumy aktywów) jednostki zależne, których jednostka dominująca ma siedzibę poza UE i duże oddziały (tj. realizujące roczne przychody co najmniej 40 mln euro), w przypadku których jednostka dominująca osiąga na terenie UE łączne przychody co najmniej 150 mln euro. Takie dużej jednostki zależne lub duże oddziały muszą wówczas sporządzić raport, których dotyczy nie tylko ich, ale całej grupy kapitałowej.
Komisja zaproponowała podniesienie progu przychodów osiąganych przez grupę kapitałową z siedzibą poza UE ze 150 do 450 mln euro oraz podniesienie progu przychodów dużego oddziału z 40 do 50 mln euro.
Szacuje się, że obecnie obowiązujące przepisy CSRD stworzą obowiązek raportowania dla ok. 10-11 tys. pozaeuropejskich koncernów. Są to koncerny, które mają siedziby poza UE, ale prowadzą na terenie UE biznes konkurując z europejskimi przedsiębiorstwami. Podniesienie progu przychodów ze 150 do 450 mln euro znacząco ograniczy liczbę tych pozaeuropejskich koncernów, które będą zobowiązane do raportowania na temat zrównoważonego rozwoju.
Zmiany aktów delegowanych do Taksonomii
26.02.2025 r. Komisja Europejska przedstawiła projekt rozporządzenia delegowanego zmieniającego niektóre rozporządzenia delegowane wydane do Taksonomii. Projekt ten został poddany publicznym konsultacjom, które trwały do 26.03.2027 r. Zmiany, które zaproponowała Komisja, dotyczyły następujących kwestii:
Wprowadzenie progów istotności przy raportowaniu wskaźników. Zgodnie z tą propozycją spółki mogłyby nie badać zgodności z technicznymi kryteriami kwalifikacji tych rodzajów działalności kwalifikującej się do Taksonomii, które łącznie stanowią poniżej 10% przychodów (lub analogicznie 10% nakładów inwestycyjnych). W przypadku wydatków operacyjnych próg istotności byłby ustanowiony na poziomie 25%. Uproszczenie tabel służących do raportowania Taksonomii. Komisja zaproponowała przede wszystkim zbiorczą tabelę, w której należałoby ujawnić odsetek obrotu, CapEx’u i OpEx’u zgodnego z Taksonomią jako wnoszącego istotny wkład w poszczególne cele środowiskowe. Dodatkowo w tabelach dotyczących odrębnie każdego z trzech wskaźników nie trzeba byłoby ujawniać spełnienia poszczególnych kryteriów nieczynienia poważnych szkód oraz zgodności z Minimalnymi Gwarancjami oraz nie trzeba byłoby ujawniać danych dotyczących działalności kwalifikującej się, ale niezgodnej z Taksonomią. Uproszczenie kryterium nieczynienia poważnych szkód zapobieganiu i kontroli zanieczyszczeń. Zaproponowana zmiana dotyczy dodatku C, na którym opiera się bezpośrednio kryterium nieczynienia poważnych szkód dotyczących zanieczyszczeń w przypadku wielu rodzajów działalności kwalifikującej się do Taksonomii. Po zakończeniu konsultacji publicznych Komisja wyda rozporządzenie delegowane (w zaproponowanej lub zmienionej postaci), a po przewidzianym okresie na ew. sprzeciw ze strony Parlamentu i Rady należy spodziewać się jego wejścia w życie. Jako rozporządzenie delegowane Komisji będzie ono obowiązywało bezpośrednio we wszystkich Państwach Członkowskich.
Które spółki i kiedy będą musiały raportować?
W poniższej tabeli przedstawiamy zebrane wnioski z obu projektów, czyli z małego i dużego Omnibusa i przedstawiamy skutki dla spółek przy założeniu, że oba projekty zostałyby uchwalone w takiej treści, jak zaproponowała to Komisja Europejska. Uwaga: mały Omnibus został przyjęty w kwietniu 2025 r., natomiast przepisy zaproponowane w dużym Omnibusie mogą ulec zmianie w toku prac legislacyjnych.
“Raportowanie za rok RRRR” oznacza sporządzenie sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju za rok obrotowy zaczynający się 1 stycznia roku RRRR lub później.
Obowiązki sprawozdawcze spółek
Rodzaj spółki / grupy kapitałowej
Dotychczas obowiązujące przepisy (przed Omnibusem)
Obowiązki w przypadku uchwalenia tylko małego Omnibusa
Obowiązki w przypadku uchwalenia małego i dużego Omnibusa
Uproszczenie standardów ESRS
W komunikacie towarzyszącym ogłoszeniu projektu Omnibus I Komisja Europejska zapowiedziała uproszczenie standardów ESRS. Zapowiedziane zmiany mają dotyczyć następujących kwestii:
redukcja obowiązkowych punktów danych, które są w najmniejszym stopniu potrzebne dla ogólnych celów sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju priorytetyzowanie punktów danych liczbowych względem narracyjnych wyjaśnienie niezrozumiałych zapisów w standardach zwiększenie spójności z innymi przepisami prawa Unii Europejskiej wyjaśnienie zasady podwójnej istotności tak, aby zmniejszyć ryzyko presji na spółki ze strony audytorów w zakresie raportowania nieistotnych informacji uproszczenie struktury standardów dalsze zwiększenie interoperacyjności pomiędzy standardami ESRS a innymi globalnymi standardami sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju Komisja powierzyła EFRAG’owi zadanie przygotowania projektu uproszczonych standardów i oczekuje przedstawienia tego projektu do 31.10.2025 r. Pismo Maria Luís Albuquerque, Komisarz ds. Stabilności Finansowej, Usług Finansowych i Unii Rynków Kapitałowych (FISMA) do EFRAG:
Commissioner Albuquerque Letter to EFRAG March 2025.pdf
492.7 kB
Intencją Komisji jest wydanie rozporządzenia delegowanego z uproszczonymi standardami nie później niż 6 miesięcy po uchwaleniu zmian wynikających z dużego Omnibusa, optymalnie do 30.06.2026 r. Dzięki temu spółki sporządzające raporty za rok 2026 mogłyby już skorzystać z uproszczonych standardów, a od raportów za rok 2027 te uproszczone standardy byłyby obowiązkowe.
Oznacza to, że spółki zobowiązane do sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju za rok 2025 będą stosowały obecnie obowiązujące standardy ESRS.
Na jakim etapie legislacji są poszczególne propozycje zmian?
Kalendarz małego Omnibusa
Mały Omnibus został przyjęty na poziomie Unii Europejskiej 14 kwietnia 2025 r. Zmiany powinny zostać wówczas transponowane do polskich przepisów do końca 2025 r.
Kalendarz dużego Omnibusa
Należy się spodziewać (z wysokim poziomem prawdopodobieństwa), że duży Omnibus zostanie przyjęty na poziomie Unii Europejskiej nie wcześniej niż w 1-2 kwartale 2026 r.
Co robić, jeśli przygotowuję się do raportowania za rok 2025? Wstrzymać czy kontynuować prace?
Uwaga: W tej sekcji prezentujemy ogólne rekomendacje, jak można postąpić w sytuacji niepewności regulacyjnej. Nie możemy wziąć odpowiedzialności za decyzje podjęte na podstawie poniższych rekomendacji, gdyż każdorazowo decyzje te powinny uwzględniać specyficzne okoliczności danego przedsiębiorstwa. Wszystkie informacje zawarte w tej sekcji należy traktować jako opinię (chociaż dla czytelności nie zaznaczamy całego tekstu kolorem).
Spółka zobowiązana wcześniej do raportowania za rok 2025, która ma więcej niż 1000 pracowników
Mały Omnibus został uchwalony 14 kwietnia 2025 r. i opublikowany w Dzienniku Urzędowym UE. Warto zastanowić się w najbliższym czasie nad nowym harmonogramem przygotowań. Zachęcamy zawsze spółki, które w przyszłości zostaną objęte obowiązkiem raportowania, do tego, aby przygotować co najmniej jeden raport dobrowolnie (np. rok wcześniej). Przejście jednego pełnego cyklu dobrowolnego raportowania pozwala przećwiczyć cały proces. W takiej sytuacji pierwszy rok obowiązkowego raportowania będzie dużo prostszy, a spółka i jej zarząd będą narażone na zdecydowanie mniejsze ryzyka. Rozłożenie przygotowań na dłuższy czas pozwoli też zredukować proporcjonalnie koszty. Z doświadczenia MATERIALITY wynika, że spokojne przygotowania do raportowania zgodnie ze standardami ESRS zajmują w przypadku spółki, która wcześniej nie zajmowała się sprawozdawczością zrównoważonego rozwoju, około 18 miesięcy.
Spółka zobowiązana wcześniej do raportowania za rok 2025, która ma mniej niż 1000 pracowników
Mały Omnibus został uchwalony 14 kwietnia 2025 r. i opublikowany w Dzienniku Urzędowym UE. W związku z tym w najbliższym czasie trzeba będzie podjąć dość trudną decyzję:
Czy przerwać w ogóle przygotowania, bo liczymy na to, że duży Omnibus zostanie uchwalony w wersji zaproponowanej przez Komisję, czyli nasza spółka nie będzie miała obowiązku raportowania zgodnie ze standardami ESRS? Czy jednak kontynuować przygotowania, bo w toku prac legislacyjnych nad dużym Omnibusem nastąpią zmiany i duże spółki mające mniej niż 1000 pracowników będą jednak zobowiązane od 2027 roku do raportowania? Wszystko wskazuje obecnie na to, że ostatecznej wersji przepisów nie poznamy wcześniej niż w I połowie 2026 roku. Nie wiadomo też, czy ew. powrót do koncepcji obowiązkowego raportowania spółek mających poniżej 1000 pracowników będzie oznaczało, że obowiązkowe będzie dla nich stosowanie standardów ESRS czy też uproszczonych standardów, opartych np. na projekcie VSME.
Przy podejmowaniu tej decyzji warto wziąć pod uwagę inne, pozaregulacyjne czynniki, np.:
Czy nasza spółka działa w modelu B2B i nasi partnerzy biznesowi są dużymi przedsiębiorstwami, które będą objęte obowiązkiem sprawozdawczym, a więc pewnie będą w przyszłości oczekiwać od nas przekazywania określonych danych i informacji dotyczących zrównoważonego rozwoju? Czy przekazywania takich danych i informacji oczekują od nas instytucje finansowe? Czy planujemy starać się o pozyskanie zrównoważonego finansowania? Czy w naszej branży ważne jest uzyskanie określonych ocen i ratingów (takich jak np. ecovadis lub CDP) i czy mogą być one przydatne np. w procesach przetargowych, w których uczestniczymy? Czy nasi konkurenci raportują na temat zrównoważonego rozwoju? Czy raportowania oczekują nasi klienci i inni interesariusze? Jeśli na część lub większość z tych pytań odpowiemy twierdząco, to warto kontynuować przygotowania do raportowania. Można rozważyć przygotowanie się do raportowania dobrowolnego z wykorzystaniem uproszczonego standardu opartego o VSME. Jeśli będziemy do tego gotowi, to łatwiej będzie dostosować się do standardów ESRS (jeśli jednak pojawiłby się taki obowiązek) niż w przypadku, gdy całkowicie wstrzymamy przygotowania.
Warto też rozważyć przygotowania skoncentrowane na uporządkowaniu zarządzania zrównoważonym rozwojem: ustanowienie odpowiedniej struktury zarządzania, wdrożenie systemu zarządzania ryzykiem w przedsiębiorstwie, przegląd polityk i procedur i ich dostosowanie do procesów należytej staranności, wdrożenie monitoringu danych. Sama sprawozdawczość jest ostatnim etapem szeregu procesów i jeśli są one właściwie prowadzone, wówczas nie będzie stanowiła znaczącego wyzwania.
Sprawdź ofertę wysokiej jakości doradztwa ekspertów MATERIALITY w dziedzinie zrównoważonego rozwoju: Podnieś swoje kompetencje w dziedzinie zrównoważonego rozwoju dzięki kursom MATERIALITY ACADEMY: Poznaj ESRS Q&A - bazę odpowiedzi na pytania dotyczące ESRS opracowaną i rozwijaną przez ekspertów MATERIALITY:
Zapisz się na newsletter MATERIALITY ACADEMY po cotygodniową dawkę aktualności i praktycznych wskazówek z obszaru ESG: